Grote staande figuur

1944-1947, olie op doek, 200 x 100 cm
Collectie Musée L, Louvain-la-Neuve (schenking Serge Goyens de Heusch)
Inventarisnr. 196

Hoewel hij weinig interesse toonde voor het werk van Matisse schuwde Gaston Bertrand de decoratieve dimensie niet, zoals hier in zijn Grote staande figuur van 1944 dat hij pas 3 jaar later na het aanbrengen van diverse aanpassingen ondertekende. Een van de meest spectaculaire wijziging was het vervangen van het gezicht door een blauwe driehoek. Het is een heel merkwaardig werk en het eerste belangrijke van zijn reeks "emblematische figuren". Met het dominante rood in dialoog met de blauwe tekens en met de witte arabesken, en door het opgaan van het anonieme silhouet (geïnspireerd op "Het portret van mijn moeder" uit 1940) in de rode achtergrond beoogt de schilder een sterk decoratief karakter en wil hij, naar eigen zeggen, het akelige gevoel van mentaal en materiëel verval door de oorlog oproepen: "het is het resultaat van een periode van afzien, ellende en verloochening in een arme Brusselse wijk vertrapt onder de laars van Duitsland" verklaarde de schilder over dit werk dat hij als belangrijk in de evolutie van zijn kunst zag.

In tegenstelling tot de kritieken die in de beschrijving van deze reeks woorden gebruiken zoals expressionisme, kubisme en zelfs surrealisme, zag Gaston Bertrand zichzelf nooit als volgeling van deze moderne strekkingen. In de eenzaamheid van zijn persoonlijke kunst was het voor hem gemakkelijk om de stijloefeningen die hij zichzelf oplegde ondergeschikt te maken aan de echtheid van zijn visie. Met deze innerlijke vastberadenheid en onafhankelijke wilskracht verbonden aan zijn eigen en heel persoonlijke stijl trok hij alle aandacht van zijn omgeving en beïnvloedde hij zelfs enkele van zijn collega's van de Jonge Belgische Schilderkunst.