Het platform

La plate-forme

1947, olie op doek, 150 x 100 cm
Privé collectie, Brussel
Inventarisnr. 195

De reden waarom Gaston Bertrand de mens op een zo aandoenlijke en een door de aanhangers van menslievende waarden moeilijk te aanvaarden manier voorstelt is omdat hij wil ontsnappen aan de algemeen aanvaarde voorstelling van de mens en omdat hij het mysterie van de mens wil uitbeelden op een altijd verrassende en nieuwe manier. Dat is ook de reden waarom hij in dit werk gebruik maakt van gedurfde weglatingen en de klassieke samenhang van het geheel opoffert. Hierdoor maakt hij het zichzelf mogelijk om die elementen die de ware boodschap bevatten dieper uit te werken. Dat is ook de reden waarom hij zoekt naar een persoonlijk evenwichtig kleurenpallet en originele vleeskleuren die hij kiest voor hun suggestieve kracht: als een overwinning van de expressieve waarde op de decoratieve druk. Deze terechte en voor zijn tijd moedig streven vinden we op prachtige wijze terug in enkele gouaches en olieverfschilderingen die bevolkt zijn met ongure personnages die zich in gangen of op de kade van een tramhalte bevinden. Van dit thema, is Het Platform van 1947, in groot formaat en midden in zijn periode van de Jonge Belgische Kunst, een echt meesterwerk.

In vergelijking met zijn vorige werken zien we hier een duidelijke stylistische evolutie: in een vroegere periode had Bertrand behoefte aan kleurenascese en gebruikte hij voornamelijk wit en grijs, hier en daar opgekleurd met enkele okerachtige en schijnbaar naïeve lijnen; daarna maakt dit tachisme plaats voor een meer lineaire opbouw waar vooral het gezicht herleid wordt tot een eivormige morfologie. Van het alleenstaande personage links – zonder twijvel een zelfportret – die ongemerkt het doek wil binnenkomen en die slechts gedeeltelijk wordt weergegeven, wordt het werk symmetrisch gescheiden door vier personen die gegroepeerd staan rond een vertikale stang van de tram. Het effect is aangrijpend en verwarrend origineel: de grauwe en zwijgzame ingesteldheid die zo eigen is aan de expressieve verbeelding van de kunstenaar komt hier tot uiting.

Top back